İplik Çıkarma Oranları

Akrilik ipliklerinden dokunan halılarda ilmek genelde çıkmadan kopmuştur. Özellikle 2400 ilmek/dm? ilmek sıklığındaki 9 mm, 10 mm, 12.5 mm, 14mm hav yüksekliğindeki halı numuneleri ve 1600 ilmek/dm? ilmek sıklığında 14mm akrilik numunelerin testlerinin yarısından fazlası çıkmadan kopmuştur. Polipropilende sadece bir defalık 5 kgf'u geçen kopuğa rastlanmıştır.

Polipropilen iplik mukavemeti akrilik ipliğinin mukavemetinin yaklaşık iki katıdır. Fakat akrilik halıların ilmek çıkarma mukavemeti polipropilen halıların ilmek çıkarma mukavemetinden daha yüksek çıkmıştır. Kopuklar dahil edildiğinde ilmek çıkarma mukavemetler Çizelge 4.6.'de görüldüğü gibi daha yüksek çıkmıştır. Kullanıma hazır son mamul haline getirilen arkası lateks ile kaplanmış halıların, ilmek çıkmadan kopması iplik mukavemetinden daha yüksek mukavemete sahip ilmek olduğunu göstermektedir. Berkalp (1997), akrilik halıların tutam mukavemetinin yün ve polipropilen liflerden daha iyi olduğunu belirterek akrilik halılarda 830gf, polipropilen halılarda 733gf ve yün halılarda ilmek çıkarma mukavemeti 710gf olarak bulmuştur. Bu çalışmada bulunan sonuçlar ile Berkalp'in sonuçları paralellik göstermektedir.

Sıklığın artması dokuyu daha fazla sabitlediği için, ilmek çıkarma mukavemetinde bir artış olmaktadır. Yalnız akrilik halının 1600 sıklık - 14 mm halı numunesinin ilmek mukavemeti akrilik halının 1600 sıklık - 14 mm halı numunesinden daha düşük değerde ölçülmüştür. Fakat kopuklar dikkate alındığında 2400 sıklık - 14 mm hav yüksekliğinde ki akrilik halı numunesinin ilmek çıkarma mukavemeti 1600 sıklık - 14 mm akrilik halı numunesinden daha yüksek olduğu Çizelge 4.6.'da görülmektedir. Berkalp (1997), yün ve akrilik halıların atkı sıklıklarında ki artışın ilmek mukavemetini arttırdığını; fakat
polipropilen halılarda sıklık artışının ilmek çıkarma mukavemetinde azaltıcı bir etki meydana getirdiğini bildirmiştir.

Hav yüksekliğinin artması Şekil 4.1.'de görüldüğü üzere ilmek çıkarma mukavemetini arttırmaktadır. Fakat akrilik halının 2400 sıklık - 14 mm hav yüksekliğindeki numunesi ve polipropilen halının 1600 sıklık - 12.5 mm hav yüksekliği ve 2400 sıklık - 10 mm hav yüksekliği numunelerinde beklenenden daha düşük ilmek çıkarma mukavemeti değerleri bulunmuştur. Berkalp (1997), ilme yüksekliğindeki artışın ilmek çıkarma mukavemet artışını bariz bir şekilde arttırdığını belirtmiştir. Bulunan sonuçlar, Berkalp'in sonuçlarıyla örtüşmektedir.

Düz yerlerde kullanılacak halılarda bir ilmeğin çıkarılması için gereken kuvvet en az 0.35 kgf, merdivenlerde kullanım için bir ilmeği çıkarma için gereken kuvvet en az 0.5 kgf olması gerekmektedir (Örge, 1989). Bu araştırmada kullanılan bütün halı numunelerinin merdiven kullanımı için yeterli ilmek mukavemetine sahip olduğu bulunmuştur.